🚩🚩॥ जय जिजाऊ॥ ॥ जय शिवराय ॥ 🚩🚩
छत्रपती शिवाजी महाराज - CHATRAPATI SHIVAJI MAHARAJ
🚩🚩फिरंगोजी नरसाळा (किल्लेदार (भूपाळगड)🚩🚩
फिरंगोजी नरसाळा हे १७ व्या शतकातील भारतातील महाराष्ट्राचे महाराजा शिवाजी छत्रपती यांच्या सैन्यातील एक प्रसिद्ध मराठा योद्धा आणि लष्करी नेते होते. १६६० मध्ये शाइस्ताखानच्या नेतृत्वाखालील मुघल सैन्याविरुद्ध संग्राम दुर्गा या किल्ल्याचा बचाव करण्यासाठी तो प्रसिद्ध आहे.
फिरंगोजी हा चाकण (पुणे) या किल्ल्याचा 'किल्लेदार' (किल्लेदार) होता. शाईस्ताखानाने एक लाख सैनिकांसह पुण्यावर स्वारी केली तेव्हा त्याने पहिले लक्ष्य म्हणून संग्राम दुर्गेची निवड केली. त्याने १०००० सैनिकांसह किल्ल्यावर हल्ला केला.
फिरंगोजी नरसाला या हल्ल्यासाठी तयार होते, तथापि, त्यांच्याकडे फक्त २०० सैनिक होते. या हल्ल्यापूर्वी शिवाजीने आपल्या सेनापतीला किल्ला सोडण्यास सांगितले होते. तथापि, फिरंगोजीने किल्ला न सोडण्याचा निर्णय घेतला आणि त्याऐवजी मुघलांविरुद्ध भयंकर गनिमी युद्ध सुरू केले आणि जवळजवळ दोन महिने अशा प्रकारे किल्ल्याचे रक्षण केले.
मुघलांनी किल्ला घेण्याचा आणखी एक मार्ग आजमावला. त्यांनी किल्ल्यापर्यंत बोगदा खोदला; जे आजूबाजूच्या पाण्यामुळे एक आव्हान होते. त्यांनी हा बोगदा स्फोटकांनी भरला आणि किल्ल्याची भिंत उडवून दिली. फिरंगोजी आणि त्याच्या सैनिकांना हा मोठा धक्का होता; या हल्ल्यात ७५ जवान शहीद झाले. मुघल सैन्य किल्ल्यात घुसले; भयंकर लढाई झाली आणि अनेक मराठा सैनिक मारले गेले.
शायस्ताखान फिरंगोजीच्या शौर्याने चकित झाला आणि त्याने त्याला मुघल सरदारी देऊ केली. पण फिरंगोजींनी ते मान्य करण्यास नकार दिला; त्याऐवजी शायस्ते खानने त्याला आणि त्याच्या सैनिकांना सुरक्षित रस्ता दिला. फिरंगोजी शिवाजीला भेटायला आला आणि त्याने किल्ला आत्मसमर्पण केल्याबद्दल माफी मागितली.
पण शिवाजी त्याच्यावर खूप आनंदी होता कारण त्याने जवळपास २ महिने एक छोटासा किल्ला राखला होता. तो म्हणाला, "शायस्तेखानाला एक छोटासा किल्ला घ्यायला ६० दिवस लागले तर संपूर्ण स्वराज्य (राज्य) काबीज करायला किती दिवस लागतील याची कल्पना करा. शायस्तेखान काही दिवस इथे असेल, तो संग्रामदुर्ग घेणार नाही. त्याच्यासोबत. तुम्ही जे काही केले आहे ते कौतुकास्पद आहे." शिवाजीने फिरंगोजीला बक्षीस दिले आणि त्याला 'भोपाळ गड' (किल्ल्याचा) किल्लेदार बनवले.