डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर भाषण मराठी भाग ३
Dr Babasaheb Ambedkar Speech in Marathi Part 3
भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
सर्वांना नमस्कार. आंबेडकर जयंतीनिमित्त आपल्यासमोर भाषण सादर करताना मला खूप आनंद होत आहे. आंबेडकर जयंती ही डॉ भीमराव आंबेडकर यांची जयंती आहे. त्यांचा जन्म 14 एप्रिल 1891 रोजी झाला. दरवर्षी हा दिवस आंबेडकर जयंती म्हणून साजरा केला जातो. आपण सर्व त्यांना भारतीय संविधानाचे जनक म्हणून ओळखतो. पण त्यांचे योगदान एवढ्यापुरते मर्यादित नाही. ते एक अतिशय प्रतिभावान व्यक्ती होता. ते राजकारणी, समाजसुधारक, न्यायशास्त्रज्ञ आणि अर्थशास्त्रज्ञ होते. भारतीय समाजातील अन्यायाविरुद्ध त्यांनी नेहमीच लढा दिला. ते दलितांचे नेते होते.
डॉ. आंबेडकर 1947 मध्ये कायदा मंत्री बनले. परंतु भारत सरकारमध्ये त्यांचा प्रभाव नसल्यामुळे ते निराश झाल्याने त्यांनी 1951 मध्ये राजीनामा दिला. हिंदू सिद्धांतात अस्पृश्यता कायम राहिल्यामुळे डॉ. आंबेडकरांनी हिंदू धर्माचा त्याग केला आणि त्यांच्या 200000 अनुयायी दलितांसह ते बौद्ध झाले. त्यांनी एक पुस्तक लिहिले – “The Buddha and His Dhamma” जे 1957 मध्ये प्रकाशित झाले होते. हे पुस्तक 2011 मध्ये “The Buddha and His Dhamma: A Critical Edition” या नावाने पुनर्प्रकाशित करण्यात आले.
1923 मध्ये, डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकरांनी “बहिष्कृत हितकारिणी सभा” ची स्थापना केली ज्याचा उद्देश शिक्षणाच्या महत्त्वाबद्दल जागरूकता पसरवणे आणि आपल्या देशातील निम्न-वर्गीय लोकांची आर्थिक स्थिती वाढवणे आहे. “शिक्षित करा – आंदोलन करा – संघटित करा” या घोषणेखाली त्यांनी भारतातून जातिव्यवस्था नष्ट करण्यासाठी एक सामाजिक चळवळ देखील चालवली. सर्व मानवांच्या समानतेच्या नियमाचे पालन करून भारतीय समाजाची पुनर्बांधणी करण्याची त्यांची इच्छा होती.
1927 मध्ये अस्पृश्य लोकांसाठी समान हक्क प्रस्थापित करण्यासाठी त्यांनी महाड, महाराष्ट्र येथे मोर्चाचे नेतृत्व केले. दलितांना पाण्याला स्पर्श करण्यास किंवा चाखण्याची परवानगी नव्हती. जातीविरोधी, पुजारीविरोधी आणि मंदिर प्रवेशाच्या आंदोलनासारख्या सामाजिक चळवळी सुरू केल्याबद्दलही त्यांचे स्मरण केले जाते. 1930 मध्ये त्यांनी काळाराम मंदिर, नाशिक, महाराष्ट्र येथे मंदिर प्रवेश आंदोलनाचे नेतृत्व केले. ते व्हाईसरॉयचे सदस्य होते.
आता त्यांच्या वैयक्तिक आयुष्यावर एक नजर टाकूया. डॉ. आंबेडकरांनी 1907 मध्ये मॅट्रिक केले. त्यानंतर त्यांनी अर्थशास्त्र आणि राज्यशास्त्र या विषयात बी.ए. त्यानंतर, त्यांनी कोलंबिया विद्यापीठातून पदव्युत्तर शिक्षण घेतले आणि 1927 मध्ये अर्थशास्त्रात पीएचडी पदवी देखील मिळवली. ते 64 विषयांमध्ये पारंगत होते. त्याला 11 भाषाही प्रगल्भपणे बोलता येत होत्या. त्यांच्याबद्दल आणखी एक तथ्य म्हणजे शिक्षण पूर्ण करणारे ते पहिले दलित होते.
डॉ भीमराव आंबेडकरांना १९९० एप्रिलमध्ये भारतरत्न पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले होते. त्यांनी “भारतीय मजूर पक्ष” म्हणून ओळखला जाणारा राजकीय पक्षही स्थापन केला. आपल्या देशातील तरुणांसाठी ते खरे प्रेरणास्थान आहेत. आपण सर्वांनी त्याचे आणि त्याच्या महान तत्त्वांचे पालन केले पाहिजे. धन्यवाद!
