राज्यस्तरीय नवोपक्रम स्पर्धा सन २०२१ - २०२२ अहवाल लेखन कसे करावे ???
राज्य शिक्षण व संशोधन प्रशिक्षण परिषद, महाराष्ट्र, पुणे
राज्यस्तरीय नवोपक्रम स्पर्धा सन २०२१ - २०२२
संपूर्ण जगभर उद्भवलेल्या कोविड-१९ या महामारीच्या काळातही सर्व मुलांचे शिक्षण सुरु राहावे यासाठी सर्वत्र प्रयत्न होत आहेत याचबरोबर राज्यातील नवोपक्रमशील शिक्षक व अधिकारी विद्यार्थ्यांच्या अध्ययनात खंड पडू नये यासाठी नवनवीन उपक्रम तसेच कल्पनांचा वापर करत आहेत तसेच प्रत्येक मूल प्रगत होण्यासाठी शिक्षक व अधिकारी प्रयत्न करीत आहेत. त्यांनी राबविलेल्या नाविन्यपूर्ण उपक्रमाची माहिती राज्यातील शिक्षण क्षेत्रातील सर्व घटकांना व्हावी तसेच सर्वच स्तरातील शिक्षक व अधिकारी यांच्या नवोपक्रमशीलतेला व सृजनशीलतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी राज्य शैक्षणिक संशोधन व प्रशिक्षण परिषद, महाराष्ट्र, पुणे मार्फत सन २०२१-२२ या वर्षासाठी राज्यस्तरीय नवोपक्रम स्पर्धा आयोजित करण्यात येत आहे ही स्पर्धा ऑनलाईन पद्धतीने आयोजित करण्यात येत आहे. सृजनात्मक कार्याची आवड असणाऱ्या नवोपक्रमशील शिक्षक व अधिकाऱ्यांनी या स्पर्धेत भाग घ्यावा असे आवाहन करण्यात येत आहे.
नवोपक्रम अहवाल लेखन मुद्दे-
नवोपक्रम अहवाल लेखन पुढील मुद्यांच्या आधारे करावे.
१-नवोपक्रमाचे शीर्षक - उपक्रमाचे नेमके नाव लिहावे
२-नवोपक्रमाची गरज व महत्त्व - उपक्रम निवडण्याचे कारण, उपक्रमाचे वेगळेपण, उपयुक्तता चा तपशील
३-नवोपक्रमाची उद्दिष्टे - हा उपक्रम मी का करतो आहे, उपक्रमाचा फायदा कोणाला? कसा,कोणत्या स्वरुपात, कोणत्या कृतीमुळे होणार? या उपक्रमातून काय व कोणासाठी साध्य होणार,याबाबत ३ ते ५ विधानात्मक उद्दिष्टे मांडावीत.
४-नवोपक्रमाचे नियोजन -
i-उपक्रमपूर्व स्थितीचे निरीक्षण
ii- संबंधित व्यक्तींशी, तज्ज्ञांशी चर्चा
iii- आवश्यक साधनांचा विचार
iv- करावयाच्या कृतींचा क्रम
v- उपक्रमोत्तर स्थितीचे निरीक्षण
vi- कार्यवाहीचे टप्पे- वेळापत्रक
vi-उपक्रमासाठी इतरांची मदत
viii- उपक्रमासाठी सादर करावयाचे पुरावे
५-नवोपक्रमाची कार्यपद्धती -
I- पूर्वस्थितीची निरीक्षणे व त्यांच्या नोंदी
II- कार्यवाहीदरम्यान निरीक्षणे व माहिती संकलन
III- उपक्रम पूर्ण झाल्यावर निरीक्षणे व त्यांच्या नोंदी
IV- कार्यवाहीत आलेल्या अडचणी
V- माहितीचे विश्लेषण : आलेख, तक्ते -आवश्यक वाटल्यास.
६-नवोपक्रमाची यशस्विता / फलनिष्पत्ती –उद्दिष्टानुसार- या उपक्रमातून कोणासाठी व काय सध्या झाले, याबाबतची मांडणी यात करावी उद्दिष्टनिहाय फलश्रुती लिहावी आवश्यकता वाटल्यास त्याकरिता शेकडेवारी व आलेखाचा वापर करता येईल अन्यथा वर्णनात्मक विधाने करावी त्याचप्रमाणे आपण उपक्रमांतर्गत केलेल्या विविध कृतींची फलश्रुती मांडावी.
७-समारोप - आपली अस्वस्थता उपक्रमानंतर कशी दूर झाली व उपक्रमाचा उपयोग गुणवत्ता वाढीकरिता कसा झाला, हे विशद करावे.
८-संदर्भसूची व परिशिष्टे - नवोपक्रम करताना ज्या संदर्भग्रंथांचा वापर केला, त्यांची सूची द्यावी तसेच सहभागी वर्गातील विद्यार्थी व आवश्यकता असल्यास त्यांच्यासाठी तयार केलेली पूर्वचाचणी, उत्तर चाचणी, प्रश्नावली इत्यादी जे असेल ते परिशिष्टामध्ये जोडावे.
स्पर्धेसाठी पात्रतेच्या अटी
१.स्पर्धेत भाग घेणारे स्पर्धक हे जिल्हा परिषद, नगरपालिका, महानगर पालिका इत्यादी स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या प्राथमिक, माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शाळांमध्ये अथवा मान्यता प्राप्त प्राथमिक,माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शाळांमध्ये इ. १ली ते १२वीला अध्यापन करणारे असावेत. माध्यमिक शाळांमधील इ. ६वी ते ८वी ला शिकवणारे शिक्षक प्राथमिक स्तर स्पर्धेसाठी गणले जातील.
२.राज्यातील ICDS विभागाच्या अधिनस्थ अंगणवाडीतील कार्यकर्ती/ सेविका व पर्यवेक्षिका या स्पर्धेसाठी भाग घेऊ शकतील.
३.डी.एल.एड. विद्यालयातील अध्यापकाचार्य व शिक्षणक्षेत्रातील पर्यवेक्षकीय अधिकारी (केंद्रप्रमुख, विस्तार अधिकारी (शिक्षण), गटशिक्षणाधिकारी, उपशिक्षणाधिकारी, शिक्षणाधिकारी, अधिव्याख्याता, जेष्ठ अधिव्याख्याता) या स्पर्धेत भाग घेऊ शकतील.
४.स्पर्धक सध्या SCERT/ प्रादेशिक विद्या प्राधिकरण (RAA)/ DIET मध्ये विषय सहाय्यक / DIET अंतर्गत विषय साधन व्यक्ती म्हणून कार्यरत असावा.
